LP white

Freelancer worden: start slim en succesvol

3 januari 2025

Je hebt expertise in een domein dat gegeerd is? Dan droom je er misschien van om voor jezelf te werken. Starten als freelancer is dan een logische stap. Steeds meer professionals maken de overstap naar freelancen om meer vrijheid, flexibiliteit en controle over hun carrière te krijgen. Maar hoe pak je dit strategisch aan? We begeleiden je door alle praktische stappen en valkuilen.

Wat betekent het om freelancer te worden in België?

Als freelancer word je een zelfstandige zonder personeel (in Nederland daarom wel gekend als ZZP) die tijdelijke opdrachten uitvoert voor verschillende opdrachtgevers. Je bent letterlijk "free" – vrij om te kiezen wanneer, waar en voor wie je werkt. Dit brengt grote voordelen met zich mee, maar ook verantwoordelijkheden.

Je zorgt zelf voor:

  • Het vinden en houden van klanten
  • Je verloning en sociale bescherming
  • Administratie en boekhouding van je zaak
  • Je tarief bepalen, facturen versturen en opvolgen
  • Zorg en onderhoud van je materiaal

En in ruil krijg je als grootste voordeel: je bent je eigen baas. Jij bepaalt met en voor wie je werkt, wanneer en waar je werkt, … Finaal leg je alleen aan jezelf verantwoording af.

Freelancer in eenmanszaak of via vennootschap?

Dit is waar je carrière een strategische wending kan nemen. De keuze tussen eenmanszaak en vennootschap bepaalt niet alleen je aansprakelijkheid, maar ook je fiscale mogelijkheden.

Eenmanszaak: Snelle start

  • Opstartkosten: vanaf €170
  • Geen minimumkapitaal vereist
  • Eenvoudige administratie

Maar geen scheiding tussen privé- en bedrijfskapitaal. Met andere woorden, als je failliet gaat, riskeer je alles te verliezen. Lees meer over het starten van een eenmanszaak. Plus, je valt onder de personenbelasting en dat loopt snel op tot 50%.

Vennootschap: Duurder, maar beter beschermd

  • Opstartkosten: €2.000-€5.000
  • Beperkte aansprakelijkheid
  • Fiscaal voordelig: 25% vennootschapsbelasting
  • Extralegale voordelen mogelijk
  • Hogere kosten op vlak van boekhouding

Aangezien je jezelf een loon uitkeert, kan je ook beroep doen - zoals alle werknemers - op extralegale voordelen zoals maaltijdcheques en ecocheques. Lees meer over het oprichten van je vennootschap.

In 5 stappen starten als freelancer

Stap 1: Kies je ondernemingsvorm

Voor starters is dit de belangrijkste beslissing. Je hebt twee opties:

  • Eenmanszaak: Snel en goedkoop, maar met beperkte fiscale mogelijkheden
  • Vennootschap: Duurder, maar meer mogelijkheden voor fiscale optimalisatie

Stap 2: Registreer je onderneming

Maak gebruik van de diensten van een erkend ondernemingsloket en:

  1. Laat je inschrijven bij de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO). Je krijgt dan een ondernemingsnummer.
  2. Activeer meteen ook je btw-nummer als je btw-plichtig bent
  3. Registreer je vestigingsadres

 3: Sociale zekerheid regelen

  • Sociaal verzekeringsfonds: Sluit je aan (verplicht)
  • Ziekenfonds: Meld je statuswijziging

Stap 4: Professionele rekening openen

Een zakelijke bankrekening is verplicht bij een vennootschap - aangeraden bij een eenmanszaak - en houdt je administratie gescheiden en vergemakkelijkt je boekhouding.

Stap 5: Boekhouding organiseren

Kies tussen zelf doen (bij eenvoudige eenmanszaak) of een professionele boekhouder (vooral bij vennootschap of complexere situaties).

Tip: Laat je bijstaan door een boekhouder. Dan ben je zeker dat alles in orde is.

Welke kosten zijn aftrekbaar?

Ondertussen weet je dat je via een vennootschap meer kosten kan aftrekken dan via een eenmanszaak. Bekijk het overzicht ‘Lijst aftrekbare kosten’ en krijg alle informatie hierover nog eens op een rij.

Sociale bijdragen en belastingen: wat moet je weten?

Als freelancer betaal je sociale bijdragen ongeacht je ondernemingsvorm. Het systeem werkt anders dan bij werknemers, waar een deel van het loon wordt ingehouden. Als zelfstandige ben je hier volledig zelf verantwoordelijk voor.

De berekeningswijze hangt af van je gekozen structuur. Bij een eenmanszaak betaal je 20,50% sociale bijdragen op je volledige netto belastbaar inkomen. Werk je via een vennootschap, dan betaal je 20,50% op je brutoloon als zaakvoerder.

Als startende freelancer begin je met voorlopige bijdragen van €898,30 per kwartaal in hoofdberoep. Dit bedrag wordt twee à drie jaar later herzien op basis van het reële inkomen van dat jaar. Je betaalt dus eerst een schatting, die later wordt aangepast aan de realiteit.

Hier ligt ook een interessante kans voor fiscale optimalisatie. Maaltijdcheques vallen namelijk buiten de berekening van sociale bijdragen omdat ze geen deel uitmaken van je brutoloon.

Verdien je als freelancer meer dan verwacht? Dan is het verstandig om geld opzij te leggen voor de herberekening, of je voorlopige bijdragen tussentijds aan te passen. Zo voorkom je onaangename financiële verrassingen achteraf.

Hoe factureer je correct als freelancer?

Correcte facturatie is essentieel voor een professionele look, maar ook voor je cashflow en compliance. Zet daarom zeker deze verplichte gegevens op je facturen:

  • Je ondernemingsnummer en btw-nummer
  • Factuurnummer en datum
  • Klantgegevens (naam, adres, btw-nummer)
  • Duidelijke omschrijving van geleverde diensten
  • Bedragen exclusief en inclusief btw

Als betalingstermijn wordt vaak 30 dagen na factuurdatum gebruikt. Wil je dat anders, zet het in jouw voorwaarden, maar laat dat telkens ook weten bij aanvang van elk project. Goede en duidelijke afspraken (op voorhand), maken goede vrienden.

Tip: vanaf 2026 is e-facturatie tussen bedrijven verplicht. Vraag daarom raad aan je boekhouder welke tool je daarvoor gebruikt. Dat is een (kleine) kost die je extra maakt, maar je facturen zijn meteen correct, uniform en je krijgt er een dashboard bij.

5 veelgemaakte fouten van beginnende freelancers

  1. Te lage tarieven hanteren
    Nieuwe freelancers zijn vaak bescheiden en rekenen te weinig aan. Bereken realistisch: je moet niet alleen je gewenste netto-inkomen dekken, maar ook belastingen, sociale bijdragen, vakantiegeld, ziekteverzekering en alle bedrijfskosten.
  2. Geen buffer aanleggen
    Freelancen betekent variabel inkomen. Leg minimaal 3-6 maanden uitgaven (en verloning) opzij voor kalme periodes.
  3. Administratie verwaarlozen
    Slechte administratie kost je geld bij belastingcontroles en mist aftrekposten. Investeer in goede systemen en een goede boekhouder vanaf dag één.
  4. Niet netwerken
    Freelancers leven van relaties. Investeer tijd in netwerken, ook wanneer je druk bent met opdrachten.
  5. Schijnzelfstandigheid
    Werk niet structureel voor één klant op hun locatie met hun materiaal. Dit kan leiden tot herclassificatie als werknemer met alle financiële gevolgen.

Start slim met extralegale voordelen

Denk je aan starten als freelancer? Ontdek hoe Pluxee je helpt met fiscaalvriendelijke voordelen zoals maaltijdcheques. We maken fiscale optimalisatie eenvoudig en toegankelijk, zodat je meer tijd hebt voor wat echt telt: je bedrijf laten groeien.

Meer weten over extralegale voordelen via Pluxee

Disclaimer

Bij Pluxee doen we er alles aan om correcte en heldere informatie te delen over medewerkersvoordelen. Toch is elke situatie uniek. Voor juridisch, fiscaal of sociaal advies op maat raden we aan om contact op te nemen met een gespecialiseerde expert, zoals je notaris, boekhouder of sociaal secretariaat.