Starten eenmanszaak: eenvoudig en snel aan de slag

• Wat is een eenmanszaak en hoe werkt het?
• 6 stappen: zo start je een eenmanszaak in België
• Wat zijn de voor- en nadelen van een eenmanszaak?
• Hoeveel kost het om een eenmanszaak op te starten?
• Wat met belastingen en sociale bijdragen in een eenmanszaak?
• Welke kosten zijn aftrekbaar in een eenmanszaak?
• Hoe groeit je eenmanszaak mee met je ambities?
• Eenmanszaak vs vennootschap: wat als je twijfelt?
• Tips om fiscaal slim te starten als zelfstandige

Wat is een eenmanszaak en hoe werkt het?

Een eenmanszaak is de meest voorkomende ondernemingsvorm bij starters. Het grote voordeel? Je hebt geen aparte rechtspersoon nodig en handelt als natuurlijk persoon. Er is letterlijk geen onderscheid tussen jou en je zaak, waardoor het heel eenvoudig is om op te zetten.

Je bent als eenmanszaak ook letterlijk de enige persoon en daarom volledig baas wat je wil doen. Alleen moet je beseffen dat je met je volledige privévermogen instaat voor alle zakelijke verplichtingen (of schulden). Bovendien heb je, omdat het zo’n eenvoudige structuur is, minder kans op fiscale optimalisaties zoals maaltijdcheques voor jezelf. Iets wat via een vennootschap wel kan. Voor personeel met een arbeidscontract kan je sowieso wel maaltijdcheques toekennen.

6 stappen: zo start je een eenmanszaak in België

Een eenmanszaak oprichten is verrassend eenvoudig. Je doorloopt deze 6 stappen:

• Stap 1: Ondernemingsvaardigheden aantonen
  Voor bepaalde activiteiten moet je aantonen dat je over de nodige kennis beschikt. Dit kan gaan om basiskennis bedrijfsbeheer of specifieke beroepsvaardigheden. Om als freelancer te starten, heb je dat normaal gezien niet nodig.
• Stap 2: Zakelijke bankrekening openen
  Hoewel niet verplicht, is het sterk aangeraden om een professionele bankrekening te openen. Zo hou je voor jezelf je privé- en zakelijke financiën gescheiden. Rekening op ongeveer €15-40 per kwartaal. Opgelet, de scheiding is hier puur administratief voor jezelf, zoals gezegd ben je bij een eenmanszaak ook met je privévermogen aansprakelijk.
• Stap 3: Inschrijving in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO)
  Via een erkend ondernemingsloket (zoals Liantis, Xerius, Securex of Acerta), krijg je een ondernemingsnummer. Dit kost ongeveer €109.
• Stap 4: btw-hoedanigheid activeren
  Als je btw-plichtig bent, moet je je btw-nummer activeren. Dit kost ongeveer €67 bij begeleiding, of is gratis als je het zelf doet.
• Stap 5: Aansluiting bij sociaal verzekeringsfonds
  Elke zelfstandige moet aangesloten zijn bij een sociaal verzekeringsfonds. Deze aansluiting is gratis.
• Stap 6: Vergunningen aanvragen (indien nodig)
  Afhankelijk van je activiteit heb je specifieke vergunningen nodig. De kosten variëren per sector en gemeente.Daarmee is de kous af en kan je aan de slag.

Wat zijn de voor- en nadelen van een eenmanszaak?

Voordelen van een eenmanszaak

1. Snelle en goedkope opstart
   Geen notaris nodig, geen minimumkapitaal, totale kosten vanaf €170.
2. Eenvoudige administratie
   Beperkte boekhoudkundige verplichtingen, geen dubbele boekhouding verplicht.
3. Directe winstuitkering
   Alle winst vloeit rechtstreeks naar jou toe.

Nadelen van een eenmanszaak

1. Onbeperkte aansprakelijkheid
   Je staat met je volledige privévermogen in voor zakelijke schulden.
2. Hogere belastingdruk
   Alle winst wordt belast via progressieve personenbelasting (tot 50%).
3. Geen extralegale voordelen
   Voordelen zoals maaltijdcheques, ecocheques of groepsverzekering voor jezelf zijn niet mogelijk. Wel voor eventueel personeel.

Hoeveel kost het om een eenmanszaak op te starten?

Verplichte kosten

• Inschrijving KBO: €109
• Btw-activering: €67 (met begeleiding) of gratis (zelf doen)
• Sociaal verzekeringsfonds (verplicht, maar meestal gratis)

Totaal verplichte kosten: vanaf €170

Optionele maar aanbevolen kosten

• Professionele bankrekening: €15-40 per kwartaal
• Boekhouder: vanaf €75 per uur of forfaitaire tarievenVerzekeringen: variabel, afhankelijk van je activiteit
• Vergunningen: variabel per sector en gemeente

Lopende kosten

• Sociale bijdragen
  Als starter betaal je minimaal €898,30 per kwartaal (hoofdberoep) of €99,38 (bijberoep). Deze bijdragen worden achteraf herrekend op basis van je werkelijke inkomen.
• Belastingen
  Je betaalt personenbelasting op je volledige winst, met tarieven tot 50% voor hogere inkomens.
• Operationele kosten
  Om je zaak te runnen, maak je meestal enkele kosten. Denk bijvoorbeeld aan een computer en internet als freelancer, maar even goed een oven als bakker. Sommige daarvan mag je (in beperkte mate of volledig) aftrekken van je winst. Hier heb je een lijst van aftrekbare kosten, maar laat je zeker begeleiden door een boekhouder.

Fiscale optimalisatie helpt om deze kosten in balans te houden na de opstart, maar de mogelijkheden zijn beperkt ten opzichte van een vennootschap.

Wat met belastingen en sociale bijdragen in een eenmanszaak?

Als eenmanszaak wordt alle winst belast als persoonlijk inkomen via de progressieve personenbelasting. Dit betekent dat hogere winsten tegen steeds hogere tarieven worden belast, tot 50% in de hoogste schijf.

Sociale bijdragen berekenen

Sociale bijdragen zijn een belangrijk onderdeel van je financiële planning, misschien wel het allerbelangrijkste.

Als zelfstandige betaal je vanaf het eerste kwartaal een voorlopige sociale bijdrage via een sociaal verzekeringsfonds. Dankzij deze bijdragen bouw je sociale rechten op: pensioen, kindergeld en ziekteverzekering.

Hoe werkt het systeem? Je betaalt eerst voorlopige bijdragen die twee à drie jaar later herzien worden op basis van je werkelijke netto belastbaar inkomen. Dit inkomen bestaat uit je bruto-inkomsten, verminderd met beroepskosten, sociale bijdragen en eventuele verliezen.

Op je netto belastbaar inkomen wordt doorgaans 20,50% bijdrage berekend, plus 3,5-4% beheerskosten.

Bedragen voor starters per kwartaal:

• Hoofdberoep: €898,30 per kwartaal
• Bijberoep: €99,38 per kwartaal (vrijstelling mogelijk onder €1.881,76 jaarinkomen)

Belangrijk: Deze voorlopige bijdragen worden achteraf herrekend. Verdien je meer? Dan betaal je bij. Verdien je minder? Dan krijg je geld terug.

Welke kosten zijn aftrekbaar in een eenmanszaak?

Als eenmanszaak kun je alle kosten aftrekken die beroepsmatig zijn en redelijk in verhouding staan tot je activiteit:

100% aftrekbare kosten

• Kantoorkosten
• Professionele apparatuur
• Beroepsliteratuur en opleidingen
• Verzekeringen gerelateerd aan je activiteit
• Boekhoudkosten

Gedeeltelijk aftrekbare kosten

• Restaurantkosten: 69% aftrekbaar
• Autokosten: 40-100% afhankelijk van CO2-uitstoot en beroepsmatig gebruik
• Relatiegeschenken: 50% aftrekbaar (onder €50: 100%)

Hoe groeit je eenmanszaak mee met je ambities?

Een eenmanszaak is perfect om te starten, maar kan beperkend worden naarmate je groeit. Overweeg een overstap naar een vennootschap, bijvoorbeeld wanneer je jaarwinst (winst, niet omzet) structureel boven €40.000 stijgt of je personeel wilt aannemen.

Je kan ook personeel aannemen met een eenmanszaak, maar het risico op een zware tegenvaller - denk aan een arbeidsongeval of fouten die gebeuren - is veel groter.

In principe ga je nooit van een vennootschap omschakelen naar een eenmanszaak, maar wel omgekeerd. Twijfel je? Lees alvast meer over het verschil tussen een eenmanszaak of vennootschap.

5 tips om fiscaal slim te starten als zelfstandige

1. Houd alle bonnetjes bij
   Alle beroepskosten zijn aftrekbaar, maar alleen met de juiste documentatie.
2. Investeer in goede administratie
   Een boekhouder kost geld, maar bespaart vaak meer dan hij kost.
3. Plan je sociale bijdragen
   Vermijd onaangename verrassingen door realistische bijdragen te betalen.
4. Denk na over verzekeringen
   Bescherm jezelf tegen arbeidsongeschiktheid en bouw extra pensioen op.
5. Let op signalen wanneer een overstap verstandig is
   Weet wanneer een vennootschap fiscaal interessanter wordt.

Vlotte opstart als eenmanszaak

Zo, hopelijk ben je hiermee goed geïnformeerd en kan je heel vlot aan de slag. Schakel je sneller dan gedacht personeel in, ontdek hoe Pluxee je helpt met fiscaalvriendelijke voordelen zoals maaltijdcheques.

We maken fiscale optimalisatie eenvoudig en toegankelijk, zodat je meer tijd hebt voor wat echt telt: je bedrijf laten groeien.

Meer weten over extralegale voordelen via Pluxee

Disclaimer

Bij Pluxee doen we er alles aan om correcte en heldere informatie te delen over medewerkersvoordelen. Toch is elke situatie uniek. Voor juridisch, fiscaal of sociaal advies op maat raden we aan om contact op te nemen met een gespecialiseerde expert, zoals je notaris, boekhouder of sociaal secretariaat.